Bareboat (Mürettebatsız) Kiralama: Sorumlulukları ve İncelikleri

Denizcilik tutkusunu bir adım öteye taşımak ve tatilin kaptan köşkünde bizzat oturmak isteyen deneyimli denizciler için Bareboat (Mürettebatsız) kiralama, ulaşılabilecek en büyük özgürlüktür. Kendi rotanızı çizmek, istediğiniz koyda demirlemek ve tüm kararları kendiniz vermek... Kulağa harika gelse de, bu büyük özgürlük, aynı zamanda teknenin ve içindeki herkesin tüm sorumluluğunu üstlenmek anlamına gelir. İşte bu heyecan verici adımı atmadan önce bilmeniz gerekenler.

Kimler Bareboat Kiralayabilir? Gerekli Belgeler ve Deneyim

Bareboat kiralama, araba kiralamaktan çok daha fazlasını gerektirir. Charter firmaları, milyonlarca liralık teknelerini emanet ettikleri kişilerin hem belgelere hem de gerçek denizcilik tecrübesine sahip olduğundan emin olmak ister.

Yeterlilik Belgeleri (Ehliyetler)

Türkiye karasularında bir Türk vatandaşının bareboat kiralama yapabilmesi için asgari olarak Amatör Denizci Belgesi (ADB) sahibi olması zorunludur. Ancak çoğu charter firması, uluslararası geçerliliği olan ICC (International Certificate of Competence) veya RYA Day Skipper gibi daha kapsamlı belgeleri tercih edebilir veya yabancı bayraklı tekneler için zorunlu tutabilir.

Deneyim Şartı: Yelken Geçmişiniz

Belgeniz olması tek başına yeterli değildir. Kiralama şirketi size bir "Yelken Deneyim Özgeçmişi" (Sailing Resume) doldurtacaktır. Bu formda daha önce kullandığınız tekne tipleri, seyir yaptığınız bölgeler ve deniz mili tecrübeniz gibi bilgiler istenir. Hatta bazı şirketler, kaptanın yanı sıra ekipteki ikinci bir kişinin de temel denizcilik bilgisine sahip olmasını (co-skipper) talep edebilir. Beyan ettiğiniz tecrübe yetersiz görülürse, şirket kiralamayı reddetme veya yanınıza bir kaptan verme hakkını saklı tutar.

Kaptanın Sorumlulukları: Bir Tekneden Daha Fazlası

Teknenin anahtarlarını teslim aldığınız an, tüm sorumluluk omuzlarınıza biner. Bu sorumluluklar dört ana başlıkta toplanabilir.

1. Hukuki Sorumluluk

Kiralama süresi boyunca teknenin ve içindeki tüm mürettebatın can güvenliğinden hukuken siz sorumlusunuz. Herhangi bir kaza, çatışma veya kural ihlalinde ilk muhatap kaptandır.

2. Seyir ve Güvenlik

Hava durumunu günlük olarak takip etmek, gidilecek rotayı güvenli bir şekilde planlamak, gece seyri kurallarına uymak ve tüm güvenlik ekipmanlarının (can yelekleri, telsiz, işaret fişekleri vb.) yerini ve kullanımını bilmek kaptanın asli görevidir.

3. Tekne Yönetimi

Limanlara ve marinalara güvenli bir şekilde yanaşıp ayrılmak, koylarda doğru demirleme tekniğini uygulamak, yelkenleri hava durumuna göre ayarlamak ve teknede oluşabilecek basit arızalara (sigorta atması, tuvalet tıkanması vb.) müdahale edebilmek beklenir.

4. Finansal Yükümlülükler

Kiralama başlangıcında genellikle teknenin değerine göre değişen bir güvenlik depozitosu bırakırsınız. Seyir boyunca yakıt, marina bağlama ücretleri, transitlog (gerekirse) ve kumanya masrafları tamamen size aittir. Tekneye bir zarar gelmesi durumunda, bu hasar depozitonuzdan karşılanır.

Adım Adım Bareboat Kiralama Süreci

Süreç, kontrat imzalama, tekneyi teslim alma ve geri teslim etme gibi kritik aşamalar içerir.

1. Aşama: Kiralama ve Sözleşme

Teknenizi ve tarihlerinizi seçtikten sonra, belgelerinizi firmaya iletir ve sözleşmeyi imzalarsınız. Sözleşmeyi imzalamadan önce depozito miktarını, sigorta kapsamını ve iptal koşullarını dikkatlice okuyun.

2. Aşama: Tekne Teslim Alma (Check-in): En Kritik An

Bu süreç yaklaşık 1-2 saat sürer ve tatilinizin kaderini belirler. Firma yetkilisi size tekneyi gezdirirken sadece bilgi vermez, aynı zamanda sizin yetkinliğinizi de tartar. Bu süreçte:

• Envanter Kontrolü: Size verilen listedeki tüm mutfak ve güvenlik malzemelerinin tam ve çalışır durumda olduğunu kontrol edin.

• Teknik Kontrol: Motorun çalışmasını, sigorta panelini, tuvaletlerin kullanımını, telsizin çalışmasını, demir vinci gibi kritik ekipmanları yetkiliyle birlikte test edin.

• Hasar Tespiti: Teknenin gövdesinde, güvertesinde veya yelkenlerindeki mevcut tüm çizik, ezik ve hasarları yetkiliye gösterip belgeye işletin. Hatta fotoğraflarını çekin.

3. Aşama: Tekne Teslim Etme (Check-out)

Tatil sonunda tekneyi anlaşılan saatte ve genellikle yakıt deposu dolu şekilde teslim edersiniz. Firma yetkilisi (bazen bir dalgıç ile birlikte) teknede yeni bir hasar olup olmadığını kontrol eder. Herhangi bir hasar yoksa, depozitonuz kısa bir süre içinde iade edilir.

Usta Denizciden İpuçları: Tekne teslim alma sürecinde acele etmeyin ve aklınıza takılan her soruyu sorun. Anlamadığınız bir sistemi veya ekipmanı sormaktan çekinmek, denizde daha büyük sorunlara yol açabilir. Teslim sırasında teknenin mevcut hasarlarının fotoğraflarını ve videolarını çekmek, olası anlaşmazlıklarda sizi korur. Ayrıca, finansal riskinizi azaltmak için charter şirketlerinin sunduğu "Depozito Sigortası" (Security Deposit Insurance) seçeneğini değerlendirin.